Wprowadzenie

przez | 4 stycznia 2021

Archiwizacja danych pochodzących z badań nie jest pomysłem nowym. Potrzebę istnienia tego typu instytucji badacze uświadamiali sobie od dawna. Z przekazywaniem a następnie udostępnianiem zainteresowanym zbiorów danych związane są takie korzyści jak choćby realizacja postulatu otwartości warsztatu badawczego, co niewątpliwie przyczynia się do wypracowania i standaryzacji stosowanych procedur badawczych czy wzbogacenia zasobu wiedzy w dziedzinie metodologii badań społecznych.

Zbieranie a następnie udostępnianie danych za pośrednictwem jednej instytucji otwiera drogę do upowszechniania standardów konstrukcji narzędzi pomiarowych, w tym także wskaźników służących do pomiaru zjawisk społecznych. Pozwala na ich intersubiektywną kontrolę i dostarcza nie tylko gotowe wzorce ale również inspiruje do własnych poszukiwań na bazie zastanych już projektów badawczych.

Zbieranie w jednym miejscu informacji na temat projektów już zrealizowanych lub pozostających w trakcie realizacji umożliwia wreszcie pozyskanie informacji i Ąródeł danych dla przeprowadzania własnych analiz z wykorzystaniem danych zastanych i bazując na projektach zrealizowanych przez innych. Jest to o tyle istotne, że często może pozwolić z jednej strony na uniknięcie powtarzania badań a z drugiej na ich wzbogacenie.

Gromadzenie danych i ich upowszechnianie poprzez redystrybucję jest wreszcie znakomitym materiałem pomocniczym, wykorzystywanym do celów dydaktyki. Różnorodność tematyki badawczej, koncepcji metodologicznych czy wreszcie osiągniętych rezultatów badania, z jaką można się zetknąć korzystając z zasobów zgromadzonych w Archiwum, jest niewątpliwie wartościowym materiałem służącym upowszechnianiu wiedzy na temat nauk społecznych zarówno dla osób zaawansowanych, jak i dla tych, którzy dopiero wkraczają w świat badań społecznych.

Często jest też tak, że badacze ograniczają stawiane przez siebie hipotezy do celów, jakie stawiali sobie projektując swoje badanie. Zastosowania gotowych już zbiorów danych mogą tymczasem znacznie wykraczać poza cele, jakie badaniu stawiano podczas tworzenia jego projektu. Udostępnienie danych osobom niezwiązanym pośrednio czy bezpośrednio z danym projektem otwiera drogę do nowych odkryć i weryfikacji hipotez innych niż pierwotnie stawiane za cel badania. Badacze powinni więc liczyć się z taką właśnie możliwością wykorzystania ich danych. Jednocześnie prowadzi to do wzbogacenia zasobu informacji na temat zjawisk społecznych a zatem poszerza wiedzę na temat życia społecznego, co jest przecież pierwotnym i podstawowym celem każdego badania.

Oddając do Państwa dyspozycji Archiwum Danych Społecznych mamy nadzieję na przyczynienie się wspólnymi siłami do realizacji tych postulatów, zdając sobie sprawę jednocześnie, że powodzenie tego przedsięwzięcia zależy w równym stopniu od pracy osób odpowiedzialnych za organizację i funkcjonowanie Archiwum jak i samych badaczy, którzy deponując dane winni dbać o ich jakość i zgodność z międzynarodowymi standardami przygotowania i obróbki techniczno-metodologicznej zbiorów i dokumentacji.

Wymogi stawiane deponowanym w Archiwum zbiorom, a także standardowe procedury ich przygotowania opisane zostały w “Podręczniku archiwizacji danych społecznych”.